Om Ørstabunaden ( januar/ 2008)
Bakgrunn:
Etter at det i lang tid hadde det vore samla inn
tekstilar og gamle broderi i bygda, vart kvinnebunaden ferdig utarbeidd i
1946-47 av ei gruppe Ørstakvinner, Mina Velle, Johanne Bøe, Signe Garmo,
Nicco Ørstavik, Ragna Engeset og Elisabeth Krøvel. Kunstmålar Karl
Straume var med på arbeidet med å teikne ut rosene etter dei gamle
mønstrene. Sjå: utdrag
av skriv frå 1947.
Utforming:
Bunadskjolen har ermelaust liv,
sydd på folda eller pipa stakk. Særmerkt for Ørstabunaden er at han ikkje
har forklé, og ni store roser er brodert nede på sjølve stakken. Bunaden
skal vere i svart eller mørkt blått ullstoff, og det høyrer til ei kollehuve
etter gamalt mønster, og ein kep som er utarbeidd etter det ein før kalla
kyrkjekåpe.
Av bunadsølv
er særskilt utarbeidd for Ørstabunaden ein
halsknapp og mansjettknappar etter mønster frå ein knapp som i si tid vart
laga av ein smed frå Brekke. Ei ny sølje, øyrepynt og ein ring er no laga
spesielt for Ørstabunaden, med motiv frå broderiet på bunaden.
Lommelåsen er i messing, og Urmakar Rygh får framleis låsen støypt i
sandform etter den originale forma i bjørk som treskjerar Arne Kinsarvik i
Volda skar ut, etter ein gamal lås frå Moe.
Skjorta til Ørstabunaden
skal ha holsaumfald på ermelinningane, rundt om halsen og i opninga
framme. På skulderlaskan har skjorta kvitt broderi. Skjortestoffet er
18-tråders heil-lin.
Etter mønster frå kvinnebunaden er det
utarbeidd ein barnebunad. Broderiet er noko enklare, men fargar og stoff er
dei same som for kvinnebunaden.
Nemnda for Ørstabunaden har og utarbeidd ein eigen
mannsbunad for Ørsta.
Nemnda for Ørstabunaden
er oppnemnd
av Ørsta Bygdemuseumslag og er gitt som oppgåve å halde
bunaden i hevd etter dei gamle retningslinene som vart fastsett av den
første bunadsnemnda. Sjå utdrag av skriv frå 1947.
Bunadsnemnda
har utarbeidd (2005) eit hefte m/rettleiing for brodering og montering av
kvinnebunaden og skjorta.
.
Tilfang og påteikning til kvinnebunaden,
jentebunaden og skjorta var tidlegare levert av
firma Signy Digernes, Ørsta. Etter mai 2018 er Ørstabunaden
levert og marknadsført av Husfliden i Ålesund.
Firma
Urmakar Rygh, Ørsta
leverer bunadsølvet og lommelåsen.
|